Pages

Monday, September 10, 2012

Magérét Pandan,Tradisi Kuno Majeng Déwa Indra

Sampun dados tradisi krama Désa Adat Tenganan Dauh Tukad, Manggis, Kabupatén Karangasem, Bali nglaksanayang tradisi magérét pandan utawi sané ketah kasambat makara-kara santukan ri kala nglaksanayang tradisi puniki kairingin antuk gending makara-kara. Tenganan utawi sané kasub antuk aran Tenganan Pagringsingan pinaka sinalih tunggil désa tua ring Bali, désa puniki kasambat Désa Bali Aga. Tradisi sakral Bali Aga puniki nganggén senjata pandan madui miwah taméng sané kabuat antuk taru ate sané kanggén nglindungin raga ring serangan meseh.


Tradisi magérét pandan utawi makara-kara puniki kalaksanayang nyabran awarsa apisan nemonin sasih kalima (bulan Juli) taler pinaka reruntutan upacara Sasih Sembah inggih punika upacara agama sané pinih ageng ring Désa Tenganan. Genah nglaksanayang upacara makara-kara puniki ring ajeng balé patemon sané wénten ring pekarangan désa. Manut Ramagita, tradisi magérét pandan utawi makara-kara puniki kalaksanayang salami tigang rahina sané kakawitin saking jam satu tengai ngantos jam tiga soré tur kalaksanayang magilihan sadurung Upacara Ngusaba Désa kakawitin. Upacara magérét pandan puniki kalaksanayang pinaka nyinahang rasa sembah utawi hormat majeng Déwa Indra (Déwa Perang) miwah para leluhurnyané.

Kepercayaan sané kaanut olih krama Désa Tenganan mabinayan sareng krama Bali sané siosan. Krama Désa Tenganan madué awig-awig sané turun tumurun kawarisang olih para leluhurnyané. Lianan punika, krama iriki nénten uning ring kasta miwah kangkén yéning Déwa Indra (Déwa perang) pinaka Déwa sané pinih utama santukan manut sejarahnyané, Tenganan pinaka hadiah saking Déwa Indra majeng ring wong Peneges, para penglingsir Désa Tenganan. Mabinayan pisan ring kawéntenan krama Bali sané ngangkén Déwa Tri Murti (Brahma, Wisnu, Siwa) pinaka Déwa Sané pinih mautama.

Ri kala pacang nglaksanayang Tradisi puniki, para krama lanang istri mabusana adat Tenganan (kain tenun pagringsingan). Majeng para lanang nganggén destar, anteng miwah nénten nagnggén kwaca. Sajeroning magérét pandan puniki, wénten sané dados wasit utawi pemimpin. Para pamilet pacang makta aiketan don pandan sané kawentuk marupa Gada, sané akéhnyané 20 katih aiketnyané. Lianan punika, para pamilet taler makta taméng sané maguna anggén nglindungin raga saking serangan meseh. Makasami anak lanang sané sampun ngraja singa ring désané puniki wajib nyarengin tradisi magérét pandan sané kalaksanayang.

Sadurung magérét pandan kalaksanayang, kekawitin antuk ritual upacara nglinderin pekarangan désa sané matetujon nunas keselamatan majeng Ida Shang Hyang Widhi. Salanturnyané ritual nginum tuak, tuak ring sajeroning bungbung tiiang katuruang ka daun pisang. Makasami pamilet nuruang tuak punika tur kapupulang dados siki. Salanturnyané katabuhang ring samping kalangan genahé magérét pandan.

Risampuné pemimpin pacentokan ngicénin pawarah, sang sané pacang macentok langsung magulet saling gérét. Lumrahné ri kala macentok, para pamilet saling magelut mangda élah ngérétang pandan ring angga meseh sané kalawan. Pacentokan puniki nénten ja kantos lami santukan kalaksanayang magilihan sareng pamilet sané siosan.

Sajeroning magérét pandan, kairingin antuk gambelan miwah tembang makara-kara sané muatang para pamilet sané sedeng macentok saling magérét-gérétan. Uniknyané, ring pacentokan puniki, nénten wénten sané kaon utawi menang. Makasami krama nyarengin antuk rasa liang, rasa garjita tur nénten wénten sané mamusuhan ri sampuné usan macentok. Ri sampuné usan nglaksanayang upacara punika, makasami kanin gérétan pandan kaubadin antuk tamba tradisional sané malakar antuk cuka, kunyit, isén miwah daun basé. Tamaba punika kauapin ring kanin gérétan pandan sang sané macentok.

Salanturnyané makasami krama désa nglaksanayang pamuspan ring Pura Désa irika tur kajangkepin antuk nganturang igelan marupa igelan Rejag.

Adat istiadat miwah tradisi sané sampun kaduénang mangdané kalimbakang, santukan tradisi magérét pandan wantah wénten ring Bali, pamékasnayné ring Désa Tenganan. (uma)


<!-- Start of KOMISI GRATIS Script -->
<script type="text/javascript" src="http://komisigratis.com/ads.php?pub=54821"></script>
<!-- End of KOMISI GRATIS Script -->

No comments:

Post a Comment