Sampun
dados tradisi krama Désa Adat Tenganan Dauh Tukad, Manggis, Kabupatén
Karangasem, Bali nglaksanayang tradisi magérét pandan utawi sané ketah
kasambat makara-kara santukan ri kala nglaksanayang tradisi puniki
kairingin antuk gending makara-kara. Tenganan utawi sané kasub antuk
aran Tenganan Pagringsingan pinaka sinalih tunggil désa tua ring Bali,
désa puniki kasambat Désa Bali Aga. Tradisi sakral Bali Aga puniki
nganggén senjata pandan madui miwah taméng sané kabuat antuk taru ate
sané kanggén nglindungin raga ring serangan meseh.
Tradisi magérét pandan utawi makara-kara puniki kalaksanayang nyabran
awarsa apisan nemonin sasih kalima (bulan Juli) taler pinaka reruntutan
upacara Sasih Sembah inggih punika upacara agama sané pinih ageng ring
Désa Tenganan. Genah nglaksanayang upacara makara-kara puniki ring ajeng
balé patemon sané wénten ring pekarangan désa. Manut Ramagita, tradisi
magérét pandan utawi makara-kara puniki kalaksanayang salami tigang
rahina sané kakawitin saking jam satu tengai ngantos jam tiga soré tur
kalaksanayang magilihan sadurung Upacara Ngusaba Désa kakawitin. Upacara
magérét pandan puniki kalaksanayang pinaka nyinahang rasa sembah utawi
hormat majeng Déwa Indra (Déwa Perang) miwah para leluhurnyané.
Kepercayaan sané kaanut olih krama Désa Tenganan mabinayan sareng krama
Bali sané siosan. Krama Désa Tenganan madué awig-awig sané turun tumurun
kawarisang olih para leluhurnyané. Lianan punika, krama iriki nénten
uning ring kasta miwah kangkén yéning Déwa Indra (Déwa perang) pinaka
Déwa sané pinih utama santukan manut sejarahnyané, Tenganan pinaka
hadiah saking Déwa Indra majeng ring wong Peneges, para penglingsir Désa
Tenganan. Mabinayan pisan ring kawéntenan krama Bali sané ngangkén Déwa
Tri Murti (Brahma, Wisnu, Siwa) pinaka Déwa Sané pinih mautama.
Ri kala pacang nglaksanayang Tradisi puniki, para krama lanang istri
mabusana adat Tenganan (kain tenun pagringsingan). Majeng para lanang
nganggén destar, anteng miwah nénten nagnggén kwaca. Sajeroning magérét
pandan puniki, wénten sané dados wasit utawi pemimpin. Para pamilet
pacang makta aiketan don pandan sané kawentuk marupa Gada, sané
akéhnyané 20 katih aiketnyané. Lianan punika, para pamilet taler makta
taméng sané maguna anggén nglindungin raga saking serangan meseh.
Makasami anak lanang sané sampun ngraja singa ring désané puniki wajib
nyarengin tradisi magérét pandan sané kalaksanayang.
Sadurung magérét pandan kalaksanayang, kekawitin antuk ritual upacara
nglinderin pekarangan désa sané matetujon nunas keselamatan majeng Ida
Shang Hyang Widhi. Salanturnyané ritual nginum tuak, tuak ring
sajeroning bungbung tiiang katuruang ka daun pisang. Makasami pamilet
nuruang tuak punika tur kapupulang dados siki. Salanturnyané katabuhang
ring samping kalangan genahé magérét pandan.
Risampuné pemimpin pacentokan ngicénin pawarah, sang sané pacang
macentok langsung magulet saling gérét. Lumrahné ri kala macentok, para
pamilet saling magelut mangda élah ngérétang pandan ring angga meseh
sané kalawan. Pacentokan puniki nénten ja kantos lami santukan
kalaksanayang magilihan sareng pamilet sané siosan.
Sajeroning magérét pandan, kairingin antuk gambelan miwah tembang
makara-kara sané muatang para pamilet sané sedeng macentok saling
magérét-gérétan. Uniknyané, ring pacentokan puniki, nénten wénten sané
kaon utawi menang. Makasami krama nyarengin antuk rasa liang, rasa
garjita tur nénten wénten sané mamusuhan ri sampuné usan macentok. Ri
sampuné usan nglaksanayang upacara punika, makasami kanin gérétan pandan
kaubadin antuk tamba tradisional sané malakar antuk cuka, kunyit, isén
miwah daun basé. Tamaba punika kauapin ring kanin gérétan pandan sang
sané macentok.
Salanturnyané makasami krama désa nglaksanayang pamuspan ring Pura Désa
irika tur kajangkepin antuk nganturang igelan marupa igelan Rejag.
Adat istiadat miwah tradisi sané sampun kaduénang mangdané kalimbakang,
santukan tradisi magérét pandan wantah wénten ring Bali, pamékasnayné
ring Désa Tenganan. (uma)
<!-- Start of KOMISI GRATIS Script -->
<script type="text/javascript" src="http://komisigratis.com/ads.php?pub=54821"></script>
<!-- End of KOMISI GRATIS Script -->
No comments:
Post a Comment